หากไร้ซึ่ง ‘ช่องว่าง’ และ ‘ความต่าง’ เราอาจไม่เกิดการเรียนรู้และสร้างความเข้าใจ

คุณคิดว่าสิ่งที่ทำให้ความแตกต่างระหว่างวัย

ส่งผลให้เกิดความไม่ลงรอยเป็นเพราะเรื่องอะไร

ด้วยอายุที่ต่างกัน บริบทการเติบโตที่ก่อกำเนิดมาคนละแบบ ค่านิยมที่ผันแปรตามยุคสมัยที่เปลี่ยนไป โลกที่หมุนไวจนเราเรียนรู้ซึ่งกันและกันไม่ทัน

จากบทความที่แล้วผู้เขียนได้เชิญชวนให้ทุกท่านร่วมสำรวจว่าเพราะเหตุใดเราจึงไม่ค่อยอยากดีลกับความต่าง ซึ่งความต่างและช่องว่างระหว่างวัยย่อมเป็นหนึ่งในนั้น เหตุผลหนึ่งสำคัญอาจเป็นเพราะเราอยู่ในห้องสะท้อน (Echo Chamber) ที่มีแต่อะไรคล้ายๆ ตัวเองมากเกินไป นั่นอาจทำให้เราหลงลืมไปว่า ‘ความต่าง’ มีอยู่จริง และนั่นก็ไม่ใช่เรื่องเลวร้ายอะไร หากแต่อาจเป็นโอกาสอันดีที่จะช่วยให้เราได้เปิดใจรับฟังมุมมองที่หลากหลาย นำเอาสิ่งที่แตกต่างนั้นมาเรียนรู้ระหว่างกันและกันในต่อๆ ไป

แต่สำหรับการออกแบบการเรียนรู้ (Learning Design) มองว่า ‘ช่องว่าง’ (Gap) ไม่ใช่เรื่องเลวร้าย หากแต่ช่องว่างจะยิ่งเป็นโอกาสสำคัญที่เปิดโอกาสให้เราทุกคนได้เรียนรู้ ไม่ว่าจะเป็น Knowledge Gap, Skill Gap, Mindset Gap หรือกระทั่ง Habit Gap เองก็ตาม Learning Design จะสามารถสร้าง ‘ทาง’ จากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง (A to B) ซึ่งนั่นอาจเรียกได้ว่าเป็นสะพานที่ทั้งเชื่อมและข้ามช่องว่างระหว่างการเรียนรู้

ดังนั้น Gap ที่ว่านั้นอาจไม่ใช่เรื่องแย่เสมอไป 

และเพราะเรามีช่องว่าง เราจึงเกิดการเรียนรู้

ใน Becoming a Learning Design โดย Wagner (2021) ได้นิยามการออกแบบการเรียนรู้เอาไว้ว่า เป็นการสร้างขั้นตอนการเรียนรู้อย่างสร้างสรรค์ และเป็นโอกาสในการเป็นผู้เรียนรู้เชิงรุก (Active Learner)

ขั้นตอนการเรียนรู้อาจเริ่มต้นขึ้นง่ายๆ ด้วยการมองหา ‘Gap’ เพื่อตั้งเป้าหมายในการเรียนรู้ และการข้ามด้วยทักษะการออกแบบด้วยวิธีการที่มีตัวเราเท่านั้นที่เป็นเจ้าของการเรียนรู้ด้วยตนเอง การเรียนในแบบที่อิงจากความต้องการของตัวเรา ไม่ได้เกิดจากการบังคับ

ดังนั้น การแปลง Generation Gap ให้เป็นโอกาสในการเรียนรู้ จึงเป็นแก่นสำคัญของการลำช่องว่างระหว่างวัยผ่านการสร้างความเข้าใจและการสื่อสารที่ดีระหว่างคนรุ่นต่างๆ 

ซึ่งเราอาจเริ่มต้นจากการเริ่มต้น ‘เรียนรู้ใหม่’ ไปด้วยกัน ผู้คนที่เป็นเด็กๆ อาจได้เรียนรู้ว่าความแตกต่างระหว่างวัยไม่ใช่อุปสรรค หากแต่เป็นโอกาสในการเติบโต และสำหรับผู้ใหญ่เองนั้นก็อาจได้เห็นว่าการเปิดใจรับความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการของเด็กๆ นั้นก็อาจเป็นสิ่งที่น่าสนใจไม่แพ้ 

การเรียนรู้ที่แท้จริงนั้นเกิดขึ้นได้ในทุกช่วงวัย

และช่องว่างระหว่างวัยก็สามารถเป็นจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้และเติบโตไปด้วยกัน

อ้างอิง :

https://www.youtube.com/watch?v=4FJU2a-5aW0

https://onlinedegrees.sandiego.edu/what-is-learning-design/

https://www.routledge.com/Learning-Design-Conceptualizing-a-Framework-for-Teaching-and-Learning-Online/Dalziel/p/book/9781138910973?srsltid=AfmBOoqPp1f10ZDvNvR1g0qZp_QizkkCxZ7054cnEOX4XZ_K210KeAM4