ในสถานการณ์โรคระบาดที่ทำให้เราต้องเจอปัญหาถาโถม จนหาทางออกกันแทบไม่เจอ หนำซ้ำยังมีบางคำพูดที่ทิ่มแทงใจ เสียดสี และไม่ช่วยให้ผู้รับสารเกิดความรู้สึกที่ดี ยิ่งทำให้สถานการณ์ย่ำแย่ลง
แล้วเราจะรับมือกับเรื่องชวนปวดหัวนี้อย่างไร
โอ๋-วริสรา มีภาษณี กระบวนกรการเรียนรู้เรื่องการคลี่คลายความขัดแย้ง การสื่อสารอย่างสันติ (Nonviolent Communication: NVC) ให้คำแนะนำว่า ‘การสื่อสารอย่างสันติ’ จะช่วยประคับประคองทุกคนข้ามผ่านวิกฤตินี้ไปได้ ทำให้เกิดความร่วมมือกันและมองเห็นวิธีเเก้ปัญหาได้ชัดเจนขึ้น
ถ้อยคำที่สร้างปัญหา
- “อยู่บ้านสิ”
- “อย่าปล่อยเฟคนิวส์สิ”
- “ให้ความร่วมมือหน่อย”
- “ช่วงนี้อยู่บ้านกันนะ สู้ๆ นะ”
ถ้อยคำเหล่านี้อาจยิ่งบั่นทอนกำลังใจ เหมือนเป็นการกล่าวโทษซึ่งกันและกัน เพราะสิ่งที่ทุกคนทำ ไม่ว่าจะใส่หน้ากากอนามัย พกเจลแอลกอฮอล์ หรือแม้แต่กักตัวอยู่บ้าน ทุกคนต่างก็ทำอย่างดีที่สุดแล้ว
การตระหนักว่าแต่ละคนมีภาระและบริบทชีวิตที่แตกต่างกัน ทุกคนไม่อาจกักตัวอยู่บ้านได้สบายๆ เหมือนกันหมด จึงเป็นการเข้าอกเข้าใจ มี empathy อย่างแท้จริง
การสื่อสารอย่างสันติ
คือกระบวนการที่จะช่วยบรรเทาความเครียด ความกังวล โดยไม่โทษตัวเองหรือโทษกันไปมา เพื่อให้ทุกฝ่ายมองเห็นวิธีเเก้ปัญหาและผ่านวิกฤตินี้ไปพร้อมกัน
1. สื่อสารกับตัวเอง ยอมรับว่านี่คือความจริง: ติดโควิดไม่ใช่เรื่องผิดบาป แต่ต้องมีสติว่าฉันติดแล้วจะทำอะไรได้บ้าง เช่น ตั้งหลักกับตัวเอง หาข้อมูลว่าตอนนี้เรามีอาการระดับไหน จะติดต่อหน่วยงานใดเพื่อเข้ารับการรักษา และระหว่างนี้ต้องเว้นระยะห่างจากคนใกล้ชิดอย่างไร
2. ถามไถ่และรักษาความสัมพันธ์: การรักษาความสัมพันธ์ด้วยการสื่อสารกัน จะช่วยให้ทั้งสองฝ่ายกล้าบอก กล้าพูดคุย และกล้าขอความช่วยเหลือ
3. เฟคนิวส์มา เราต้องจัดการตัวเองให้ได้: หากเจอแต่ข้อมูลชวนสับสน ไม่รู้ต้องเชื่อใคร ไม่เชื่อใคร เพื่อให้มีทางออก การคุยกับตัวเองว่าเรารู้สึกอะไรและบอกความต้องการตัวเองได้อย่างชัดเจน จะช่วยให้รับมือกับสถานการณ์ตรงหน้าได้ดีขึ้น
4. ยื่นมือช่วยเหลือ: คำว่า “สู้ๆ นะ” อาจไม่เพียงพอ แต่ที่ขอคือความช่วยเหลือ ควรประเมินจากสิ่งที่เขาต้องการ ถามว่ามีอะไรที่เขาอยากได้ หรือจำเป็นต้องใช้อะไร การยื่นมือเข้าช่วยนอกจากจะเยียวยาผู้รับให้รู้สึกว่ามีคนคอยช่วยเหลือและอยู่เคียงข้างแล้ว ตัวผู้ให้เองก็สุขใจที่ได้ช่วยเพื่อนมนุษย์ให้ผ่านพ้นวิกฤติไปด้วยกัน
อ่านบทความ การลบไม่ได้ช่วยให้ลืม สื่อสารอย่างสันติและมีสติในวันที่ไม่มีอะไรเเน่นอน เเม้เเต่ใจเราเอง
